ÖABT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

HALK EDEBİYATININ KAYNAKLARI Halk edebiyatının kaynaklarını çeşitli şekillerde sınıflandırmak mümkündür. Kimi araştırmacılar maddî kültür ögelerinin de bu kaynaklar arasında sayılabileceğini belirtmişlerse de bu kaynaklar halk edebiyatının değil halk biliminin kaynaklarıdır. Dolayısıyla halk edebiyatının iki temel kaynağı vardır: 1.    SÖZLÜ KAYNAKLAR      Kaynak kişiler: Anlatıcılar, ağıtçılar, masalcılar...      Ürünün kendisi      Toplu kaynaklar: Düğün, bayram vb. törenleri seremoniler.      Münferit kaynaklar 2.    YAZILI KAYNAKLAR a)    Çin kaynakları Hun, Gök-Türk, Uygur gibi başlıklar altında toplanan bu bölümlerde söz konusu Türk toplumlarının, devletlerinin ya da büyüklü-küçüklü boylarının öncelikle ortaya çıkışları anlatılır. Menşe’leriyle ilgili rivayetlere de yer verilir. Daha sonra eğer devlet kurmuşlar ise o açıklanır. Çinle yaptıkları münasebetlere özellikle büyük yer ayrılmıştır. Bundan sonra mutlaka sosyal hayatları, hükümdarlarının taşıdıkları unv

DERLEME YÖNTEMİ Saha ya da alan halk bilgisi ürünlerinin oluştuğu, yaşadığı, yayıldığı yerlerdir. Derlemeci bu sahadaki ürünleri saptayan kişidir. Derlemeci: 1.       Derleyeceği malzemeyi tanımalıdır. 2.       Diğer araştırmaları ve derlemeleri bilmelidir. 3.       Etnografya bilgisine de sahip olmalıdır. 4.       İletişim ve ikna gücüne sahip olmalıdır. 5.       Yöntem bilgisine sahip olmalıdır. 6.       Tahlil ve tasnif bilgisine sahip olmalıdır. 7.       Maddî olanaklara sahip olmalıdır. 8.       Derleme yapacağı yöre, ürünler ve kişiler hakkında önyargıları olmamalıdır. Derlemeden önce analiz ve plan yapılmalı, konu ile ilgili literatür taranmalı, daha önceden yapılmış çalışmalar bilinmeli, diğer derleyicilerle temas kurulmalıdır. Kaynak Kişi Ürünü bilen, derlemeciye sunan kişidir. Amatör kaynak kişiler, yaşlı insanlar, özellikle de kadınlar kaynak kişi olabilir. Ayrıca profesyonel kaynak kişilerden de söz edilebilir. Derlenecek Malzeme Sözlü ürünl

2. HALK BİLİMİ KURAMLARI A) ERKEN DÖNEM KURAMLARI 1. MİTOLOJİK KURAM J. Grimm’in dilbilim çalışmalarında karşılaştığı “ortak aile dilini ortaya koymaya çalışan anlayış”ı folklor ürünlerine de uygulamasıdır. 2. MİTLERİN METEOROLOJİK GELİŞİMİ KURAMI Adalbert Kuhn, Prometheous adlı mitten hareketle pek çok mitin temelinde rüzgâr şimşek, fırtına gibi doğa olaylarının yer aldığını ileri sürmüştür. 3. GÜNEŞ MİTOLOJİST OKUL VE GÜNEŞ MİTLERİ KURAMI Max Müller tarafından geliştirilen ve mitlerle ilgili faaliyetlerin büyük bir kısmını özellikle güneş ve güneşin faaliyetlerine bağlayarak açıklandığı kuramdır. 4. MASALLARIN GÜCÜ VE KÜLTÜREL ÖDÜNÇLEME KURAMI Teodor Benfey tarafından ortaya atılan kurama göre Avrupalılar ve Avrupalı olmayan milletlerin masalları arasındaki benzerliğin kaynağı ortak atadan gelen bir dil ailesine bağlı olmalarından değildir. Asıl neden milletler arası kültürel ve tarihî ilişkilerdir. Bu ilişkilerde bazı kültürel ögeler karşılıklı olarak ödünç alınma