Ana içeriğe atla

DERLEME YÖNTEMİ

DERLEME YÖNTEMİ
Saha ya da alan halk bilgisi ürünlerinin oluştuğu, yaşadığı, yayıldığı yerlerdir.
Derlemeci bu sahadaki ürünleri saptayan kişidir.
Derlemeci:
1.      Derleyeceği malzemeyi tanımalıdır.
2.      Diğer araştırmaları ve derlemeleri bilmelidir.
3.      Etnografya bilgisine de sahip olmalıdır.
4.      İletişim ve ikna gücüne sahip olmalıdır.
5.      Yöntem bilgisine sahip olmalıdır.
6.      Tahlil ve tasnif bilgisine sahip olmalıdır.
7.      Maddî olanaklara sahip olmalıdır.
8.      Derleme yapacağı yöre, ürünler ve kişiler hakkında önyargıları olmamalıdır.
Derlemeden önce analiz ve plan yapılmalı, konu ile ilgili literatür taranmalı, daha önceden yapılmış çalışmalar bilinmeli, diğer derleyicilerle temas kurulmalıdır.
Kaynak Kişi
Ürünü bilen, derlemeciye sunan kişidir. Amatör kaynak kişiler, yaşlı insanlar, özellikle de kadınlar kaynak kişi olabilir. Ayrıca profesyonel kaynak kişilerden de söz edilebilir.
Derlenecek Malzeme
Sözlü ürünler, yazılı ürünler, görsel ve işitsel ürünler derlenebilir.
YÖNTEMLER
Gözlem
Aktif Gözlem
Pasif Gözlem
Gözlem yapay veya doğal ortamda yapılabilir.
Gözlemde
a) Fiziksel durum
b) Sosyal durum
c) Katılanlar ve kaynak ilişkileri
d) İcra şekli
e) Oluşturma zamanı, süresi
f) Kaynağın duygusal katılımı
g) Gözlemcinin durumu gözlemlenmelidir.
Derleme sonrasında derlemeci, ayrıntılı ve bilimsel yöntemlere uyarak derlemesini raporlaştırmalıdır.
Görüşme
Derleme görüşme yoluyla da yapılabilir. Görüşme formları yoluyla derlenen malzeme tesbit edilir.
1. Kaynak kişilerin biyografileri.
2. Kaynak kişilerin estetik görüşleri.
3. Bilgi, duygu ve anlamlar.
4. Folklor yaratmalarının nakli.
5. Derleyicinin gözlem yapmadığı folklor durumlarının tarifi.

6. Kaynak kişilerin repertuvarı gibi hususlar görüşmede elde edilmesi gereken bilgilerdir. 

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

HALK BİLİMİ KURAMLARI

2. HALK BİLİMİ KURAMLARI A) ERKEN DÖNEM KURAMLARI 1. MİTOLOJİK KURAM J. Grimm’in dilbilim çalışmalarında karşılaştığı “ortak aile dilini ortaya koymaya çalışan anlayış”ı folklor ürünlerine de uygulamasıdır. 2. MİTLERİN METEOROLOJİK GELİŞİMİ KURAMI Adalbert Kuhn, Prometheous adlı mitten hareketle pek çok mitin temelinde rüzgâr şimşek, fırtına gibi doğa olaylarının yer aldığını ileri sürmüştür. 3. GÜNEŞ MİTOLOJİST OKUL VE GÜNEŞ MİTLERİ KURAMI Max Müller tarafından geliştirilen ve mitlerle ilgili faaliyetlerin büyük bir kısmını özellikle güneş ve güneşin faaliyetlerine bağlayarak açıklandığı kuramdır. 4. MASALLARIN GÜCÜ VE KÜLTÜREL ÖDÜNÇLEME KURAMI Teodor Benfey tarafından ortaya atılan kurama göre Avrupalılar ve Avrupalı olmayan milletlerin masalları arasındaki benzerliğin kaynağı ortak atadan gelen bir dil ailesine bağlı olmalarından değildir. Asıl neden milletler arası kültürel ve tarihî ilişkilerdir. Bu ilişkilerde bazı kültürel ögeler karşılıklı olarak ödünç alınma...
Yorum Gönder
Devamı

HALK EDEBİYATI ÇALIŞMALARININ TARİHİ

1. HALK EDEBİYATI ÇALIŞMALARININ TARİHİ A) DÜNYADA FOLKLORUN GELİŞİMİ Düğün, bayram, kandil, doğum, ölüm, ad koyma, kan kardeşliği gibi gelenekler; cin, peri, büyü, efsun, muska gibi halk inançları; türkü, mâni, masal, efsane, tekerleme, bilmece, atasözü gibi halk edebiyatı ürünleriyle halk musikisi, halk tiyatrosu ve halk oyunları halkiyatın başlıca konularıdır. XIX. yüzyılda Avrupa’da ortaya çıkan ve İngilizce folklore (folk “halk, avam”; lore “bilim”) terimiyle adlandırılan bu bilim dalının Türkçe’de kullanılan ilk karşılığı halkiyattır. Daha sonraki yıllarda hikmet-i avâm, halk bilgisi, budun bilgisi gibi terimler kullanılmaya başlanmışsa da son yıllarda folklor ve bunun yanı sıra halk bilimi (halkbilim) terimleri yaygınlık kazanmıştır. Halk bilimi geleneksel insan davranışlarını gözlemlemek, insanı anlamak amacıyla 19. yüzyıl başlarında ortaya çıkan bağımsız bir disiplindir. Halk kültürünün 18. yüzyıldan itibaren sözlü kaynaklardan derlenmeye başlanan mit, masal, destan, ...
Yorum Gönder
Devamı